Norwegia. Czy ten kraj jest prawdziwy?

Przylot: Oslo

Gdy porównuje się Oslo z innymi skandynawskimi lokacjami, to w wielu opiniach powszechnie faworyzowany jest urok Kopenhagi, kosmopolityczny charakter Sztokholmu oraz trudna do zdefiniowania egzotyka Helsinek. Potem dopiero pojawia się Oslo – stolica wyjątkowo bezpiecznego kraju bogatego w ropę i druga pozycja na liście najdroższych miast na świecie w 2014 roku.

Mimo iż Oslo ma reputację miasta nieco szarego, to prawda jest taka, że miniona dekada przyniosła tu duże zmiany. Oprócz tego, że jest jednym z najszybciej rozwijających się miast pod względem liczby ludności i biznesu, to najbardziej widocznymi czynnikami tego przeobrażenia są architektura i wzornictwo. Renowacje dokonywane w ramach projektu Fjord City Project na przestrzeni kilku kilometrów nabrzeża Oslo mają zakończyć się w 2020 r. Umocnią one wtedy historyczne więzi miasta z aktywnością morską.

Spektakularny (zarówno od wewnątrz jak i z zewnątrz) gmach opery otwarty w 2008 roku, jest najlepszym przykładem tego odrodzenia i symbolem nowego Oslo. Wraz ze swoją szeroką ofertą kulturalną zmienił sylwetkę miasta i stał się ulubionym miejscem spędzania czasu w słoneczne dni.

Dlaczego więc Oslo jest tego warte?

Z wielu powodów! Wcześniej znane jako Christiania, stało się stolicą Norwegii w 1834 roku po odzyskaniu niepodległości od Danii i dziś jest domem dla 600 tysięcy ludzi. Chociaż projekt Fjord City jest ambitny, Oslo jest jednak miejscem z własnym charakterem. W końcu to właśnie tam swój ślad zostawili jedni z największych europejskich artystów.

Pierwszy i najważniejszy z nich to Edvard Munch (1863-1944). Niewątpliwie jeden z najbardziej wpływowych malarzy XX wieku, którego obecność wciąż jest wyczuwalna w całym mieście, jak Fernando Pessoa w Lizbonie i Kafka w Pradze. Miejsca takie jak Munchmuseet i Nasjonalmuseet eksponują malarstwo Muncha, silnie motywowane motywami parapsychologicznymi, a dzielnice takie jak Grünerløkka, w której mieszkał przez większość swojej młodości, są dziś popularnymi miejscami dla wschodzących artystów i ich projektów.

Również największy dramaturg od czasów Szekspira ma swoje własne muzeum, urządzone w domu, w którym spędził ostatnie lata swojego życia. Henrik Ibsen (1828-1906) stał się znaną postacią spacerując po ulicach Oslo od roku mniej więcej 1900, zauważany dzięki swemu dumnemu cylindrowi.

Naprawdę niezwykły krajobraz można spotkać w Vigeland Park, jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Norwegii, przyciągającym co roku ponad milion ludzi. Położony w dzielnicy Frogner, w zachodniej części miasta, ten ogromny obszar zieleni kryje dzieło życia rzeźbiarza Gustava Vigelanda (1869-1943): 212 rzeźb z brązu, granitu i żelaza, odzwierciedlających walkę nieodłączną od ludzkiego losu. Zdecydowanie jest to niespodzianka dla zatrzymujących się tam osób, zwłaszcza 14-metrowy Monolit.

Oslo jest idealnym miejscem na piesze wycieczki. Spacer po centrum zawsze prowadzi do budynku ratusza w Rådhusplassen. Chociaż z zewnątrz jest duży i bezlitosny, najlepsze kryje się wewnątrz – ze względu na malowidła ścienne przedstawiające epizody i legendy z historii Norwegii, ale także dlatego, że to tu od 1990 roku przyznawana jest Pokojowa Nagroda Nobla. Zalecamy wcześniejsze zarezerwowanie wycieczki z przewodnikiem.

Niedaleko znajduje się 700-letnia twierdza Akershus, miejsce przełomowych momentów w historii narodu i panteon monarchii norweskiej. Po tej podróży przez wieki udaj się do historycznej dzielnicy Kvadraturen w poszukiwaniu odrobiny zgiełku. Znajdziesz go na Karl Johans Gate, głównej arterii miasta, gdzie życie kwitnie zwłaszcza w sklepach, barach, restauracjach i galeriach.

Przed wyjazdem do fiordów nie da się nie odwiedzić Muzeum Łodzi Wikingów. Statki Oseberg, Tune i Gokstad, zbudowane z drewna w IX wieku i przez tysiąc lat ukryte w grobach Wikingów, są autentycznymi reliktami, które świadczą o znaczeniu Norwegii w skandynawskim dziedzictwie.


W lesie w ciągu 15 minut

To nie jest kłamstwo. Z centrum Oslo dojedziesz naprawdę szybko w głąb lasów, a 242 z 450 kilometrów kwadratowych miasta to tereny zielone. Stolica Norwegii faktycznie znajduje się w Oslofjorden (co oczywiście znaczy „fiord Oslo”), który rozciąga się na ponad 100 kilometrów.

Nic w tym dziwnego, ponieważ fiord jest największym naturalnym symbolem Norwegii. Ale czym w ogóle jest fiord? Jest to bardzo stroma dolina pochodzenia lodowcowego, położona na szerokościach geograficznych w pobliżu biegunów i charakteryzująca się dużą głębokością. Prawdziwe dzieło sztuki natury, wyrzeźbione przez erozję lodowcową, która utworzyła zapierające dech w piersiach doliny w kształcie litery U. Norwegia to kraj o największej koncentracji tych dolin na świecie.

Bergen to świetna baza wypadowa do krainy fiordów. To miasto, położone 450 kilometrów na zachód od Oslo, jest drugim co do wielkości w kraju i nieuniknionym celem podróży, jeśli masz trochę wolnego czasu, Urocze i pełne tradycji Bergen jest nieodłącznie związane z kulturą tego kraju. Między innymi jest domem klasycznego kompozytora Edvarda Griega (1843-1907), jednego z najważniejszych norweskich twórców.

Z tego miejsca jedyna droga prowadzi w górę. Chociaż Oslo i Bergen znajdują się na stosunkowo dużych szerokościach geograficznych w porównaniu z resztą Europy, są określane jako południowa Norwegia. Z Bergen można popłynąć łodzią do kolorowego Hardangerfjordu lub kilku punktów w Sognefjord - największym i najgłębszym z fiordów. W Luster, wewnętrznej części Sognefjordu, można zobaczyć drewniany kościół w Urnes (stavkirke). W 1979 roku został on wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO i stanowi najstarszy przykład charakterystycznych skandynawskich średniowiecznych drewnianych kościołów oraz jedno z najważniejszych dziedzictw kulturowych Norwegii.

Nieco dalej na północ można podziwiać niezrównane piękno Geirangerfjordu. Chociaż to Sognefjordt jest największy, Geirangerfjord również jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, olśniewa imponującymi wodospadami i urokliwymi willami ukrytymi wśród gór. Jest tutaj również słynna, wąska i kręta droga Trollstigen, zwaną „złotym szlakiem”, ciągnąca się dolinami przez ponad 100 kilometrów. Jedynie w otoczeniu przyrody.

Kontynuujemy wspinaczkę w kierunku Tromsø w poszukiwaniu zorzy polarnej. Ale każde miejsce to zaskakujące odkrycie. Miasto Ålesund to doskonałe miejsce, aby w bajkowym miejscu odpocząć przed wyruszeniem w stronę północnych fiordów: bogata architektura secesyjna jest typowo skandynawska i stała się znakiem rozpoznawczym Ålesund po wielkim pożarze 1904.

W Molde kusi nas Droga Atlantycka prowadza do Kristiansund - jadać nią możemy niemal dotknąć fal. A w Trondheim, trzecim pod względem wielkości mieście w kraju, nie można pominąć zwiedzania gotyckiej katedry Nidaros, największego średniowiecznego kościoła w Skandynawii i norweskiego narodowego sanktuarium.


Witamy na północy

To kraj fiordów, ale także jezior i wysp. Tu króluje natura, a archipelag Lofoty bije kilka rekordów. Chociaż jesteśmy już za kołem podbiegunowym, dzięki wpływowi Prądu Zatokowego temperatury na Lofotach są łagodniejsze niż w innych regionach na tej samej szerokości geograficznej. Małe wioski rybackie na wyspach otoczone są niemal nieziemskim pięknem. Turaj wskazane są wszystkie rodzaje aktywności: narty, safari, nurkowanie z rurką, rafting, jazda na rowerze… Lub po prostu spacer na zewnątrz. Jeśli przyjeżdżasz w okresie od maja do sierpnia, będziesz mieć kilka uprzywilejowanych miejsc, w których możesz cieszyć się widokiem słońca o północy.

Jeśli latem słońce nigdy nie zachodzi, zimą światło staje się widowiskiem samo w sobie. Zorza polarna, zjawisko znane pod łacińską nazwą aurora borealis, powstaje w wyniku oddziaływania na atmosferę cząstek elektrycznych pochodzących ze słońca.

W końcu docieramy do Tromsø, „stolicy Arktyki” i najbardziej wysuniętego na północ miasta uniwersyteckiego w Europie. Położone na wyspie i otoczone górami słynie z drewnianych domów znajdujących się w jego historycznym centrum oraz bardzo oryginalnej katedry zbudowanej w 1965 roku. Ale głównie z powodu zorzy polarnej - Tromsø to jedno z najlepszych miejsc na ziemi do jej oglądania. Zarówno na ulicach, jak i w miejskim planetarium.

A więc myślisz sobie: jestem na szczycie świata. Nie, nie jesteś - archipelag Svalbard znajduje się tysiąc kilometrów powyżej!


Wylot: Oslo

Jeśli masz jeszcze trochę wolnego czasu przed złapaniem samolotu, Oslo ma kolejną dobrą propozycję, abyś mógł cieszyć się ostatnimi chwilami wypoczynku: skocznię narciarską Holmenkollen, położoną na wzgórzu ze wspaniałym widokiem na miasto. Skocznia posiada muzeum i restaurację, więc na pewno będziesz się dobrze bawić.

Przy tak wielu wspaniałych rzeczach, które ich otaczają, może wydawać się dziwne, że Norwegowie są powściągliwi i skromni. Można to wytłumaczyć prawem Jante, zbiorem zasad zalecających indywidualną skromność w postępowaniu publicznym, opisanym przez pisarza Aksela Sandemose.

Pozostaje jednak wątpliwość: czy Norwegowie mogą zastosować to samo prawo, porównując skarby Norwegii z resztą świata? Reszta świata może przegrać w tym porównaniu.